Drone Günü Nedir, neden ve ne zaman kutlanıyor? Uluslararası Drone Günü’nü kim icat etti ve ne zamandan beri kutlanıyor? Drone uçuş izni nereden ve nasıl alınır? Drone kaydı nasıl yapılır? Drone ehliyeti nereden alınır? Drone hakkında her şey bu yazıda.
Dünya Drone Günü
Uluslararası Drone Günü, her yıl Mayıs ayının ilk Cumartesi günü kutlanmaktadır. Bu yıl 3 Mayıs’a denk geliyor. Bu kutlama, arama kurtarma operasyonlarından paket teslimine ve tıbbi malzeme bırakmaya kadar sivil sektördeki dronlar ve çeşitli uygulamaları hakkında farkındalık yaratıyor.
İki İngiliz insansız hava aracı operatörü, Sarah ve David John O’Neal, bu tatil fikrini 2014 yılında ortaya attılar. Amaçları, insansız hava araçlarının olumlu ve yararlı yönlerini vurgulamaktı.
Bu özel gün, insansız hava araçlarının (İHA), halk tarafından daha geniş çapta anlaşılması, bilinçlenilmesi ve kabul görmesi için bir platform sağlar. Drone’ların insanlık için nasıl faydalar sağladığını ve potansiyelini gösteren bu gün, aynı zamanda bu teknolojinin güvenli ve etik kullanımını da teşvik eder.
Drone Günü Tarihçesi
En eski drone modelleri, balonlar ve hava torpidoları şeklinde 1800’lere kadar uzanıyor. Ordular tarafından hava saldırıları, gözetleme ve hedef tatbikatı için kullanıldılar.
Birinci Dünya Savaşı, Dayton-Wright Airplane Company tarafından inşa edilen pilotsuz bir torpido olan ilk insansız hava aracının icadına damgasını vurdu. II. Dünya Savaşı’nda dronlar, her iki tarafça da hava savaşçılarını eğitmek ve muharebe görevlerinde destek sağlamak için kullanıldı.
1970’lerde İsrail gibi ülkeler, Yom Kippur Savaşı gibi askeri operasyonlarda insansız hava araçlarını kullandı. 1990’lar ABD askeri harcamalarının insansız hava aracı geliştirmesine yaptığı artışı gördü ve bunun sonucunda ‘MQ-1 Predator’ insansız hava araçları ve onun halefi olan ‘MQ-9 Reaper’ gibi çok daha şık ve daha gelişmiş modeller ortaya çıktı.
2006 yılına kadar dünya, insansız hava araçlarının askeri olmayan uygulamalar için kullanıldığını görmedi.
Günümüzde artık boru hatlarını denetlemekten, ekinleri değerlendirmekten ve afet yardım faaliyetlerine yardımcı olmaktan sorumlular. Ayrıca sınır güvenliği ve gözetiminden de drone uçak ve hava araçları kullanılıyor.
Dronlar, 2013 yılına kadar devlet kurumları ve işletmeler arasında çekicilik kazanmıştı, ancak 2016 yılına kadar Amerika Birleşik Devletleri hükümeti ticari drone operasyonlarına izin vermedi. O zamandan beri, ABD Federal Havacılık İdaresi (Federal Aviation Administration – FAA) her yıl binlerce insansız hava aracı izni verdi.
Tarım sektörü, ekin alanlarının denetimi ve yönetimi için dronların kullanımında bir artışa tanık oldu. Dronlar, petrol boru hatları, deniz taşıtları ve nükleer santraller gibi enerji üretim tesislerinin denetimi gibi endüstriyel alanlarda da kullanıldı.
2021’de ABD havacılık düzenleyicileri, ilk tam otomatik ticari drone uçuşlarını onayladı.
- İlk Sivil Drone; 1935 yılında bir model uçak meraklısı olan Reginald Denny, insansız pilotlu bir araç geliştiren ilk sivil oldu.
- 2007’de ABD Federal Havacılık İdaresi, Drone’ların Ticari Kullanımını yasakladı.
- 2013’de Amazon, Teslimatlar İçin Drone’ları kullanmaya başladı.
- 2014 yılında ABD’deki FAA’nın ilk operasyonel drone test sahası Kuzey Dakota’da açıldı.
- 2015’de Tıbbi malzemelerin drone ile ilk yasal teslimatı ABD içinde gerçekleşti
Drone’ler Hakkında İlginç Gerçekler
Dronlar çiftçiliği daha ucuz hale getiriyor; Drone kullanımının 2035 yılına kadar yıllık mahsul tasarrufunda 200 milyon $’a varabileceği tahmin ediliyor.
ABD’nin neredeyse bir milyon insansız hava aracı var. ABD Federal Havacılık İdaresi’ne göre, 2021’de ABD’de eğlence amaçlı kullanım için kayıtlı yaklaşık 500.000 insansız hava aracı da dahil olmak üzere 900.000 kayıtlı insansız hava aracı vardı.
Dronlar çevreyi korumaya yardımcı olabilir. Drone’lar elektrikle çalışır ve çevreyi zehirli emisyonlarla kirletmedikleri için onları büyük ölçekli endüstriyel kullanım için daha çevre dostu bir alternatif haline getirir.
Otonom dronlar endüstrilerde devrim yaratacak. Gelecekte otonom dronlar, tarım ve imalattan gözetleme ve madenciliğe kadar çok özel ve karmaşık ortamlarda çalışacak.
Drone sevkiyatları artıyor. Bu artışın birkaç nedeni var, ve genellikle lojistik ve taşımacılık sektörlerinde büyük bir devrim yaratma potansiyeline sahip. İşte drone sevkiyatlarındaki artışın arkasındaki ana faktörler ve bu gelişmenin sektöre olan etkileri:
1. Hız ve Verimlilik:
Drone’lar, özellikle uzak ve zor ulaşılabilir bölgelere hızlı ve verimli bir şekilde mal gönderimi yapabilme özelliğine sahiptir. Geleneksel kara yolu veya hava yolu taşımacılığına göre çok daha kısa sürede teslimat yapabilirler, bu da daha hızlı bir müşteri hizmeti sağlar.
2. Düşük Maliyetler:
Kargo taşımacılığının maliyetlerini düşürmek amacıyla şirketler droneları tercih etmeye başlıyor. Dronelar, büyük ve pahalı araçlara kıyasla operasyonel maliyetleri düşük tutarak, daha düşük teslimat fiyatları sunabiliyor.
3. Son Kilometre Teslimatları (Last-Mile Delivery):
Son kilometre teslimatları, lojistikte genellikle en pahalı ve verimli olmayan bölümüdür. Drone’lar, bu sorunu çözüme kavuşturmak için büyük bir fırsat sunuyor. Özellikle büyük şehirlerde trafik ve park yeri sıkıntılarının olduğu bölgelerde drone ile teslimatlar hızlı ve etkin bir şekilde yapılabiliyor.
4. E-ticaretin Büyümesi:
E-ticaretin artan popülaritesi, drone sevkiyatlarının önemini daha da arttırdı. Amazon, UPS ve FedEx gibi büyük lojistik şirketleri, drone kullanımı üzerine testler yaparak, ileride drone ile yapılan sevkiyatların günlük ticaretin önemli bir parçası olmasını planlıyor.
5. Gelişen Teknoloji:
Drone teknolojisi hızla gelişiyor. Yeni nesil dronelar, daha uzun menzillere, daha güçlü bataryalara ve daha güvenli uçuş sistemlerine sahip. Ayrıca, otonom uçuş teknolojilerinin artmasıyla drone’lar, insan müdahalesine gerek kalmadan kendi başlarına görev yapabiliyor.
6. İleri Seviye Güvenlik ve İzleme Sistemleri:
Gelişen güvenlik protokolleri, drone sevkiyatlarını daha güvenilir hale getirdi. GPS ve dijital harita teknolojisi, dronelerin doğru rotalarda uçmasını sağlarken, hava trafiği yönetim sistemleri, potansiyel çarpışmaların önüne geçilmesine yardımcı olur.
Uluslararası Drone Günü’nün Amaçları:
- Drone Teknolojisinin Tanıtılması: Bu gün, drone’ların çeşitliliği ve kullanım alanlarını tanıtmayı amaçlar. Hava fotoğrafçılığı, tarım, inşaat, harita yapımı, acil durum yönetimi ve hatta eğlence gibi birçok farklı sektörde dronların nasıl devrim yaratabileceği üzerinde durulur.
- Eğitim ve Bilinçlenme: İnsanların drone’larla ilgili güvenlik önlemleri hakkında daha fazla bilgi edinmesini sağlamak, dronların yasal kullanımı ve sivil toplumun bu teknolojiyi sorunsuz şekilde entegre etmesi için bilinç yaratmak önemlidir.
- Güvenlik ve Yasal Düzenlemeler: Bu özel günde aynı zamanda drone kullanımına dair mevzuat, güvenlik önlemleri ve etik sorular da tartışılır. Droneların güvenli kullanımının teşvik edilmesi için örnekler sunulur.
2025 Uluslararası Drone Günü Ne Zaman?
Amerika vatandaşı İngiliz David Oneal ilk drone’unu 2014 yılında aldı. İnternette kişisel kullanım için drone’lar hakkında bilgi eksikliği nedeniyle kendi video şovunu başlatmaya karar verdi. Buna “Bu Drone Gösterisi” adını verdi. Daha sonrasında ise diğer drone meraklılarıyla birlikte Uluslararası Drone Günü’nü
Amaçları, dünyayı dronların iyi olduğuna ikna etmekti. İlk etkinlik Mayıs 2015’te yapıldı. O zamandan beri Mayıs ayının ilk Cumartesi günü düzenleniyor.
- 2025 – 3 Mayıs Cumartesi
- 2026 – 2 Mayıs Cumartesi
Uluslararası Drone Günü’nün Önemi:
Günümüzde drone’lar çeşitli endüstrilerde kullanım alanı buluyor. Özellikle afet yönetimi, tarımda hassas ürün izleme, orman yangınları gibi acil durumlar ve çevre kontrolü gibi konularda drone’ların faydaları büyük. Bu nedenle bu günü kutlamak, insanların drone kullanımının potansiyelinden en iyi şekilde yararlanmasına yardımcı olur.
Peki insanlar drone’ları tam olarak ne için kullanıyor?
İşte sadece bazı örnekler:
- Hava fotoğrafları ve videoları çekmek
- Sarf malzemelerini teslim etmek
- Muhteşem özçekimler yapmak
- Diğer dronlarla yarışmak
- Veri toplamak
Drone Tartışmaları
Pek çok insan insansız hava araçlarını (Drone) severken, bazıları kişisel kullanımlarının yasaklanması gerektiğini söylüyor. Dronların insanları gözetlemek veya bilgi çalmak için kullanılabileceğini savunuyorlar. Diğerleri, dronların hava yolculuğunu mahvettiğini söylüyor.
Bununla birlikte, dünyadaki çoğu ülke, kurallara ve yönergelere uydukları sürece kişisel insansız hava araçlarına izin verir. Amerika Birleşik Devletleri’nde, kullanıcıların drone’larını Federal Havacılık İdaresi’ne (FAA) kaydettirmesi gerekir. Drone kullanıcılarının ayrıca İHA’larını yerden 400 fit yükseklikte veya altında tutmaları, görüş alanı içinde uçurmaları ve havaalanlarından ve uçaklardan uzak tutmaları gerekiyor.
Türkiye’de Drone Kaydı ve Uçuş İzni Nasıl Alınır?
İnsansız hava aracı Drone’u ister Türkiye’den satın alın, ister yurt dışından getirtin öncelikle kaydetmeniz gerekmekte. Drone kaydetme işlemini tamamladıktan sonra uçurmak için sisteme kayıtlı olmanız ve Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü’nden (SHGM) onay almanız gerekiyor.
Son olarak uçuş izni alıyorsunuz. Bu noktada İHA0 ve İHA1 sınıfı İHA’lar için, uçuşa yasaklı ve meskun mahal, kalabalık veya çok kalabalık bölgeler dışında kalan sahalarda SHGM’den uçuş izni alma zorunluğunun olmadığını belirtmek gerekir.
Türkiye’de Drone uçurmadan önce izinsiz ve kayıtsız Drone uçuranlar için 6.868 TL, uçuş izni almadan yapılan uçuşlar için de 11.447 TL para cezası kesiliyor.
Bu yazılar da ilginizi çekebilir;
- Güvenli İnternet Günü
- VPN nedir, nasıl çalışır?
- Sosyal Medya Günü
- İnovasyon Günü
- 28 Ocak Veri Koruma Günü
