2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti; Kazakistan’ın Aktau şehri

Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı TÜRKSOY tarafından gerçekleşen 41. Daimî Konsey toplantısında Aktau, 2025 yılı için "Türk Dünyası Kültür Başkenti" seçildi.

5 Nisan 2025

0 282 3 dakika okuma süresi

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti Aktau! Tarihi, etkinlikler ve seçilme nedenleriyle Türk kültürünün kalbi. Detaylar bu yazıda!

Türk dünyasının kültürel zenginliğini taçlandıran “Türk Dünyası Kültür Başkenti” unvanı, 2025 yılında Hazar Denizi’nin incisi Aktau’ya verildi! Peki bu şehir neden seçildi? Binlerce yıllık Türk medeniyetinin izlerini taşıyan Mangistau bölgesi, renkli etkinliklerle dolu bir yıl ve Türk halklarının buluşma noktası olan bu liman kenti, sizi adeta tarihin derinliklerine davet ediyor. İşte Aktau’nun kültür başkenti olma serüveni ve 2025’te kaçırılmaması gereken etkinlikler…

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti: Aktau’nun Kültürel Mirası ve Önemi

Türk dünyasının zengin kültürel mirasını tanıtmak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla her yıl bir şehir “Türk Dünyası Kültür Başkenti” seçiliyor. 2025 yılında bu unvan, Kazakistan’ın Aktau şehrine verildi.

18 Kasım 2024’te, Uluslararası Türk Kültür Teşkilatı TÜRKSOY tarafından gerçekleşen 41. Daimî Konsey toplantısında Aktau, 2025 yılı için “Türk Dünyası Kültür Başkenti” seçildi.
Bu unvan, 2024 yılı başkenti olan Türkmenistan’daki Anau kentinden Aktau’ya sembolik bir devir töreniyle geçmiştir.

Açılış ve Etkinlikler

5 Nisan 2025’te Hazar Denizi kıyısında büyük bir açılış töreni düzenlendi. Katılımcılar arasında yaklaşık 1.400 sanatçı (Türkiye’den Azerbaycan’a kadar Türk devletlerinden) yer aldı ve etkinliğe yaklaşık 30.000 izleyici katıldı.
Açılış töreni sırasında, Hazar Denizi kıyısına kurulan bu kültür köyünde her TÜRKSOY üyesi ülke için geleneksel yurtlar yerleştirildi. Bu yurtlarda halk sanatları, geleneksel kıyafetler, yerel yemekler ve kültürel sunumlar yapıldı.
Guinness Dünya Rekoru: Nevruz Bayramı kapsamında organize edilen etkinlikte, 5.000 kişi Kazak milli kıyafetiyle bir araya gelerek rekora imza attı.

Peki, neden Aktau gibi bir şehir seçiliyor? Türk Dünyası Kültür Başkenti nasıl belirleniyor? Gelin, bu özel statünün tarihini, Aktau’nun seçilme nedenlerini ve 2025 etkinliklerini detaylıca inceleyelim.

Türk Dünyası Kültür Başkenti Nedir? Neden Önemli?

Türk Dünyası Kültür Başkenti uygulaması, TÜRKSOY (Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı) tarafından 2010 yılında hayata geçirildi. Amacı, Türk dili konuşan halklar arasında kültürel bağları güçlendirmek, ortak tarih, sanat ve gelenekleri yaşatmaktır. Bu proje, Türk devletlerinin kültürel dayanışmasını artırmak ve dünya çapında Türk kültürünün tanıtımını sağlamak için önemli bir adımdır.

Türk Dünyası Kültür Başkenti Nasıl Seçiliyor?

TÜRKSOY Daimi Konseyi, üye ülkelerin kültür bakanlarının katılımıyla toplanır.
Aday şehirler, tarihi, kültürel mirası ve organizasyon kapasitesine göre değerlendirilir.
Oylama sonucunda bir şehir, bir yıllığına “Kültür Başkenti” ilan edilir.

Geçmiş Yıllarda Seçilen Kültür Başkentleri

2012: Astana (Kazakistan)
2013: Eskişehir (Türkiye)
2014: Kazan Tataristan
2015: Merv Türkmenistan
2016: Şeki Azerbaycan
2017: Türkistan Kazakistan
2018: Kastamonu Türkiye
2019: Oş Kırgızistan
2020: Hive Özbekistan (COVID-19 pandemisi sebebiyle 2021 yılında kutlandı.)
2022: Bursa (Türkiye)
2024: Anev (Türkmenistan)
2025: Aktau (Kazakistan)

Neden Aktau Seçildi? Tarihi ve Kültürel Önemi

Aktau, Kazakistan’ın Hazar Denizi kıyısındaki önemli bir liman şehridir. Ancak bu şehrin seçilmesinin ardında derin bir tarih ve kültürel birikim yatıyor:

1. Mangistau Bölgesi: Türk Medeniyetinin Kadim İzleri

Aktau, Mangistau bölgesinde yer alır. Bu bölge, Türk boylarının binlerce yıldır yaşadığı, Orta Asya’nın kültür hazinesi olarak bilinir.

Türklerin İslamiyet’i kabulünden önceki döneme ait kaya resimleri ve türbeler bulunmaktadır.
Beket Ata, Şakpak Ata gibi tarihi türbeler, bölgenin manevi önemini vurgular.

2. Hazar Denizi’nin Stratejik ve Kültürel Önemi

Aktau, Hazar Denizi’nin en önemli liman kentlerinden biridir.
Tarihi İpek Yolu’nun kuzey güzergahında yer alır, bu da şehrin ticari ve kültürel geçiş noktası olduğunu gösterir.
Türk devletlerinin denizcilik tarihinde önemli bir yere sahiptir.

3. Çok Kültürlü Yapı ve Turizm Potansiyeli

Aktau, Kazak, Türkmen, Azeri ve diğer Türk halklarının kültürlerini harmanladığı bir şehirdir.
“Darhan Dala Etnoköyü” gibi projelerle geleneksel yaşam tarzı ziyaretçilere sunulmaktadır.

2025 Yılında Aktau’da Neler Olacak? Etkinlikler ve Program

TÜRKSOY tarafından düzenlenen açılış töreni, 5 Nisan 2025‘te büyük bir coşkuyla gerçekleşti. Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in de destek verdiği etkinliklerde 30’dan fazla uluslararası program yer alıyor.

2025 Yılında Aktau’da Düzenlenecek Önemli Etkinlikler

Korkut Ata Türk Dünyası Film Festivali – Türk sinemasının en iyi örnekleri sergilenecek.
Geleneksel Müzik ve Halk Oyunları Şöleni – 1400’den fazla sanatçı sahne alacak.
Türk Dünyası Gençlik Buluşması – Türk devletlerinden gençler bir araya gelecek.
Uluslararası Kültür Forumu – Akademisyenler ve sanatçılar Türk kültürünü tartışacak.
El Sanatları ve Yöresel Lezzetler Fuarı – Türk halklarının geleneksel ürünleri sergilenecek.

Sonuç: Türk Dünyasının Kültürel Buluşma Noktası Aktau

2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti Aktau, Türk medeniyetinin derin izlerini taşıyan bir şehir olarak seçildi. Hazar Denizi’nin incisi olan bu kent, Türk tarihinin, müziğinin, sanatının ve geleneksel yaşamının en güzel örneklerini sunuyor. Bu yıl boyunca düzenlenecek etkinliklerle, Türk kültürünün zenginliği tüm dünyaya tanıtılacak.

Eğer Türk dünyasının kültürel mirasını keşfetmek istiyorsanız, 2025 yılında Aktau’yu ziyaret edebilir veya TÜRKSOY’un resmi sitesinden etkinlik takibini yapabilirsiniz.

#TÜRKSOY #Kazakistan

Bu yazılar da ilginizi çekebilir;