Dünya Aslan Günü 2024

2024 Dünya Aslan Günü ne zaman, hangi güne denk geliyor? Aslan Günü nedir, neden kutlarız? Dünya Aslan Günü’nün kutlandığı tarih nedir? Dünya Aslan Günü ilk ne zaman ve nerede kutlandı? Aslan Günü’nü kim yarattı?

Aslanlar nerede yaşar? Aslanların nesli tükeniyor mu, ekosistemdeki yeri ve önemi nedir? Aslanın fiziksel özellikleri nelerdir? Aslan popülasyonunu korumak neden önemlidir? Aslanların nesli tükenirse ne olur? İşte her yıl 10 Ağustos’ta kutlanan Dünya Aslan Günü’nün amacı, önemi ve tarihçesi, kökeni nedir? Neden Dünya Aslan Günü’nü kutluyoruz? Aslanlar hakkında az bilinen gerçek bilgiler…

Dünya Aslan Günü

Tüm kükremeleri, hırlamaları ve vahşilikleri için aslanlar, aile hayvanlarıdır ve kendi topluluklarında sosyaldirler. 10 Ağustos Dünya Aslan Günü, aslanların karşılaştığı zor durum hakkında farkındalık yaratmayı amaçlamaktadır. Bilimsel olarak ‘Panthero Leo’ olarak bilinen aslanlar, oradaki en iyi bilinen ve popüler hayvan türlerinden biridir.

Büyük bedenleri ve ağır, parlak yeleleri, sıra dışı avlanmaları ve korkutucu kişilikleri nedeniyle ‘Ormanın Kralları’ olarak adlandırılırlar. Bir aslanın güçlü kükremesi rakipsizdir ve 8 kilometre uzaktan bile duyulabilir.

Aslan bir zamanlar Afrika, Asya ve Avrupa’nın her yerinde görülürdü; ancak şimdi bir istisna dışında sadece Afrika’da yaşar. O istisna da Asya aslanları. Hindistan’daki Sasan-Gir Ulusal Parkı’nda yaklaşık 400 aslan yaşıyor.

“Aslan Kral”dan Simba gibi popüler kültür ikonları sayesinde aslanlar çocuklar tarafından da sevilir. Ancak aslanlar 100 yıl önce büyük popülasyonlarda varken, günümüzde kaçak avcılık sonucu dünya genelinde sayıları 50.000’in biraz altına kadar gerilemiştir. Bu nedenle Dünya Aslan Günü, fon toplayarak ve koruyucu önlemleri artırarak bu nesli tükenmekte olan türlere dikkat çekmeyi amaçlamaktadır.

Dünya Aslan Günü Tarihçesi

İlk Dünya Aslan Günü 2013’te ortaya çıktı. Koruma ve vahşi kediler konusunda tutkulu bir çift olan Dereck ve Beverly Joubert tarafından bir fikir olarak ortaya atıldı.

Joubertler, dünya çapında aslan popülasyonlarının önemli ölçüde azaldığını fark ettikten sonra, yardım için “National Geographic”e başvurdu. Bu sayede ortaklık kuran çift, 2009 yılında Big Cat Initiative’i (BCI) hayata geçirdi.

BCI’nin ana hedefi, dünyada kalan aslan türlerini korumak ve yaşatmak olarak belirlendi. Ormansızlaşma, iklim değişikliği ve insan müdahalesi gibi unsurlar aslan popülasyonlarını etkilemiş olsa da, araştırmalar, son derece düşük sayılarının, onları dünyanın sadece birkaç ülkesinde (Hindistan ve Güney Afrika) inzivaya çekmelerine neden olan buzul çağları ve doğal çevre felaketleriyle de ilgili olabileceğini göstermiştir.

Aslan, kedilerin ‘Felidae’ ailesinden gelir ve bir apeks avcısı olarak kabul edilir. İlki kuzeni kaplan olmak üzere, yaklaşık 120 ila 300 kilogram ağırlığındaki ikinci en büyük kedidir.

Ortalama bir aslanın vücudu kaslı, kısa yuvarlak bir kafa ve kulaklar ve püsküllü bir kuyruğa sahiptir. Cinsiyeti, dişi aslanlarda bulunmayan ağır ve gösterişli yelesiyle belirlenebilir.

Aslanlar ayrıca, gurur (pride) olarak bilinen büyük gruplar halinde dolaşan tek kedilerdir. Bilim adamları, aslanların bunu, vahşi doğada avını yakalamanın daha kolay olduğu için yaptığına inanıyor.

Doğal yaşam alanları savanlar ve çayırlardır. Büyük olasılıkla, su kütlelerinin yakınında, su içmek için avın oraya gelmesini ve ardından üzerlerine atılmasını bekleyen bir aslan grubu bulunabilir.

Aslan Tarihi Hakkında Zaman Çizelgesi

• 1758 yılında İsveçli bir zoolog ve botanikçi olan Carl Linnaeus, aslanların bilimsel adı olarak ‘Felis Leo’yu icat etti.
• 1996’da Aslanlar, 1990’dan bu yana Afrika nüfusunun %45 azalması nedeniyle hassas türler olarak Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin Kırmızı Listesi’nde yer aldı.
• 2009’da Dereck ve Beverly Joubert, “National Geographic” ile ortaklaşa, aslanları kurtarmak için Big Cat Girişimi’ni başlattı.
• 2013 yılında Big Cat Initiative (BCI), dünyayı aslan koruma çabalarına dahil etmek için ilk Dünya Aslan Günü’nü ilan etti.

Aslanlar ile ilgili ilginç gerçekler

• Gençlerin derilerinde lekeler var
• Genç aslan yavruları, tüylerinde lekelerle doğarlar, ancak bunlar yaşlandıkça kaybolma eğilimindedir.
• Bir aslanın yelesi, yaşlandıkça açıktan koyuya doğru renk değiştirir.
• Aslan yavruları genellikle tüm dişiler tarafından bir gurur içinde büyütülür.
• Dişi aslanlar, erkek eşlerine göre daha iyi avcılardır ve bu nedenle zamanın %80 ila %90’ını daha çok avlanırlar.
• Aslanlar günde en az 20 saat ağır ve uzun uyurlar.

2024 Dünya Aslan Günü ne zaman?

Bu görkemli kediler habitat kaybı nedeniyle tehdit altında. Aslan, Dünya Doğa Koruma Birliği IUCN’nin Tehlike Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi’nde tehlikede statüsünde listelenmiştir. Bu nedenle her yıl hem Türkiye’de hem de dünyada 10 Ağustos Dünya Aslan Günü olarak kutlanmaktadır.

• 2024 – 10 Ağustos Cumartesi
• 2025 – 10 Ağustos Pazar
• 2026 – 10 Ağustos Pazartesi

Dünyada aslan nüfusu son 20 yılda yaklaşık yüzde 45 azaldı. Dünya Doğa Koruma Birliği IUCN’nin kırmızı listesine göre dünyada 20 – 32 bin birey aralığında yetişkin aslan yaşıyor.

Doğadaki aslan nüfusu tehlike altında. Dünya genelindeki habitatlarda yaşayan tüm aslanların ve hayatınızdaki esmer, sarışın, kısa, uzun fark etmez; aslan burcu olan herkesin Dünya Aslan Günü kutlu olsun, ormanların kralları ve kraliçeleri hep var olsun…

Aslan ailesine ne denir?

Aslanlar “Pride” (gurur) adı verilen gruplar oluşturan sosyal bir türdür. Diğer büyük kediler yalnız yaşamayı tercih ederken, aslanlar çok sosyal hayvanlardır ve Pride denilen bir aile grubunda birlikte yaşarlar.

Ortalama bir aslan grubu, birkaç yetişkin dişi ve dört adede kadar erkek ve her iki cinsiyetten yavruları dahil olmak üzere yaklaşık 15 aslandan oluşur. Ailenin başı gururlu erkektir. Ayrıca 30 üyeye kadar olan büyük grupları da gözlenmiştir. Bu kalıbın tek istisnası, her zaman sadece bir yetişkin erkeğe sahip olan Tsavo aslanı grubudur.

Lider aslan o grubun kralıdır ve görevi, dişi aslanları ve onların yavrularını korumaktır. Bazen bu sorumluluğu paylaşan üç veya dört kral da olabilir. Dişilerin aksine, erkek aslanların başları, boyunları ve omuzları etrafında uzun, görkemli yelesi vardır.

Tanımadıkları aslanlara karşı sert olabilseler de, grup üyeleri birlikte çok oyuncu ve sevecendir. Başlarını ovuşturarak ve yalayarak birbirlerine selam verip merhaba derler; tıpkı kendi ailemizin üyelerine sarılıp öptüğümüz gibi. Erkek aslanlar o kadar çok ovuştururlar ki bazen birbirlerini devirirler!

Aslanların nesli tükenirse ne olur?

Her tür bir ekosistemin sağlığı için önemlidir. Bir türün ortadan kaldırılması, bir habitatı zayıflatabilir. İşte bu büyük kedilerin yardımımıza ihtiyaç duymasının sebeplerinden sadece birkaçı.

Aslanlar gibi büyük yırtıcı hayvanlar yok olursa, sürü popülasyonları yok olacaktır ve otlayan hayvanlar daha çok otları yiyecektir.

Savan (ya da savana) tropik yağmur ormanları ile kuru çöller arasındaki geçiş bölgesinde yer alan geniş çayırlara denir. Dolayısıyla aslanların en çok yaşadığı savan bölgeleri kumlu çöl arazilerine dönüşebilir…

Günümüzde dünya genelinde aslanlar daha nadir hale geliyor. Vahşi doğada yalnızca tahmini 35.000 Afrika aslanı ve sadece 400 Asya aslanı kaldı. Avcılar, kaçak avcılar ve insan istilası tarafından yaşam alanlarından uzaklaştırılıyorlar.

Aslanların soyu tükenirse, çakal gibi aslanın artıklarını yiyerek hayatta kalan leş yiyiciler yok olur. Çoğunlukla sadece aslanlar tarafından yenen manda ve zürafa gibi büyük ot oburların sayısı da artacaktır.

Savan çölleşecek ve kuruyacak, Sahra çölü tüm Afrika kıtasına yayılacaktır. Dolayısıyla su kıtlığı nedeniyle çok fazla kayıplar yaşanacak, Afrika nüfusunun çoğu, neredeyse yarım milyar insan, Avrupa ve Asya gibi diğer bölgelere göç edecektir.

Kuruyan toprak ve çölleşen bölgeler nedeniyle iklim ısınır ve oksijen azalır.

Aslanların özellikleri nelerdir?

Kalın, koyu renkli bir yele, aslanın zinde ve sağlıklı olduğunu gösterir. Serengeti Aslan Projesi’ne göre dişi aslanlar koyu yeleli erkekleri tercih eder ve kalın, uzun, koyu renkli bir yele diğer erkeklere aslanın dövüşmekte olduğunu gösterir.

Aslanlar gruplar halinde avlanır ve daha büyük avlara karşı başarı şanslarını artırır. Her gün yaklaşık iki ila üç saat avlanırlar, bir saat yemek yerler ve tam 20 saat uyuyarak vakit geçirirler.

Aslanların sosyal zekâları gelişmiştir. Başarılı olmak için aslanlar avlarını alt etmek zorundadır. Böylece yüz kilometrekarelik bölgelerinin her santimini ezberlerler. Bir video oyununda olduğu gibi beyinlerinde ayrıntılı, 3 boyutlu haritalar depolarlar. Avlarının favori mekânlarının, sulama deliklerinin ve aşınmış yolların yerini bilirler. Aslanlar, bölgelerindeki en iyi gözetleme noktalarını ve pusu kurmak için en iyi noktaları kolayca hatırlayabilirler.

Onlar hayvanlar âleminin ninjaları, gizli yaklaşımın ustalarıdır. Yastıklı ayakları yumuşak çim ve kum üzerinde zar zor ses çıkarır. Ve ten rengi kürkleri doğal ortamlarına karışır. Bir aslanın avı, çok geç olana kadar onun geldiğini neredeyse hiç fark etmez.

Aslanlar karanlıkta insanlardan altı kat daha iyi görebilir! Gözlerinin arkasında yansıtıcı bir hücre tabakası vardır. Aydan veya yıldızlardan gelen ışık hücrelere çarpar ve bir arabanın farları gibi ileriye doğru seker. Hayvanlar ve çevre karanlıkta daha parlak görünür.

Aslanlar varoluşlarında cesaret ve ateşle doğarlar; gücün boyutlarından ya da statülerinden değil, kalpten geldiğini bilirler. Aslanlar her zaman duruşuyla, bakışıyla, yaydığı o yoğun enerjisiyle kendini kalabalıklardan ayırır.

Bu yazılar da ilginizi çekebilir;

• Dünya Balina Günü 
• Dünya Yunus Günü
• Evcil Hayvan Günü
• 5 Haziran Dünya Çevre Günü
• Dünya Hayvanlar Günü
• Yaban Hayatı Koruma Günü
• Dünya Doğayı Koruma Günü