Dünya Sosyologlar Günü nasıl ortaya çıktı, tarihçesi nedir? 14 Kasım Dünya Sosyologlar Günü nedir? Sosyologlar ne iş yapar? 2023 Dünya Sosyologlar Günü hangi güne denk geliyor? 14 Kasım ne günü?
14 Kasım Dünya Sosyologlar Günü
Her yıl 14 Kasım’da henüz resmi olarak onaylanmayan Sosyologlar Günü kutlanıyor. Dünya, sosyologların gözünden çok daha fazla anlam taşıyor. İnsan davranışlarından kültürel dinamiklere, toplumsal yapıdan eşitsizliklere kadar geniş bir yelpazede incelemeleriyle sosyologlar, toplumun dokusunu anlamak ve iyileştirmek için çabalayan önemli araştırmacılardır.
Sosyolog Günü ilk olarak Rusya’da 1994 yılında St. Petersburg Devlet Üniversitesi (SPbSU) Sosyoloji Fakültesi’nde kutlanmaya başlandı. Kutlama fikri, St. Petersburg Devlet Üniversitesi Sosyoloji Fakültesi’nin ilk dekanı Asalkhan Boronoev tarafından önerildi.
Tarih tesadüfen seçilmedi. Üniversitenin öğretmenleri ve öğrencileri, tarihi kronikleri inceledikten sonra, 14 Kasım 1901’de Paris’te Sorbonne Caddesi’nde dünyanın ilk sosyoloji bölümlerinden birine ev sahipliği yapan Rusya Sosyal Bilimler Yüksek Okulu’nun çalışmalarına başladığı sonucuna vardılar. Hatta Rusya Bilimler Akademisi Sosyoloji Enstitüsü’nün önde gelen araştırmacısı Alexander Sogomonov, okulu “dünya bilim tarihinde bir sosyoloji fakültesinin ilk deneyimi” olarak nitelendirdi.
Dünya Sosyologlar Günü Tarihçesi
1901 yılında bu gün, Paris’te Rusya Sosyal Bilimler Yüksek Okulu açıldı ve bu, bazı uzmanlara göre sosyoloji fakültesinin dünya bilim tarihindeki ilk deneyimidir. Rus Yüksek Okulu’nda dersler Rusya’nın önde gelen sosyologları ve politikacıları tarafından verildi: M. Kovalevsky, N. Kareev, E. De Roberti, P. Milyukov.
Sosyoloji (Latince socius’tan – sosyal ve diğer Yunanca logolardan – eğitim), toplumu tek bir bütünsel sistem ve ayrı sosyal kurumlar olarak inceleyen bir bilimdir.
Terim, 19. yüzyılın ilk yarısında Fransız filozof Auguste Comte tarafından tanıtıldı. Dünyaca ünlü diğer sosyologlar ise M. Weber, E. Durkheim, K. Marx’tır.
20. yüzyılda sosyolojiden hukuk sosyolojisi, aile, kültür ve diğerleri gibi çeşitli uzmanlık alanları ortaya çıktı. 20. yüzyılın sonlarında sosyolojik anketler yaygınlaştı ve oldukça popüler hale geldi.
Sosyoloji Nedir?
Sosyoloji, toplumları, sosyal ilişkileri, insan davranışlarını ve toplumsal yapıyı inceleyen bir bilim dalıdır.
Sosyoloji, bireylerin sosyal davranışları, kültür, ekonomi, politika, eğitim, aile, cinsiyet ilişkileri gibi geniş bir yelpazede konuları içerir. Sosyologlar, toplumun nasıl işlediğini, değişimleri nasıl deneyimlediğini ve toplumsal sorunları nasıl çözebileceğimizi anlamak için teorik çerçeveler, analitik araçlar ve yöntemler geliştirirler.
Sosyolojinin temel amacı nedir?
Sosyoloji, insanların özellikle farklı sosyal yapılar, kurumlar ve çerçeveler bağlamında birbirleriyle nasıl etkileşime girdiğinin incelenmesidir. Sosyologun amacı, toplumu nasıl etkilediği ve toplumdan nasıl etkilendiği de dahil olmak üzere insan davranışının doğasına dair içgörü kazanmaktır.
Hemen hemen tüm bilimler gibi sosyolojinin de kökenleri antik çağlara dayanmaktadır. Aristoteles, Platon yazılarında insanların davranışlarında bazı paralellikler kurmaya çalışmıştır.
Sosyologlar Ne İş Yapar?
Sosyologlar insan davranışını, etkileşimini ve organizasyonunu incelerler. Sosyal, dini, politik ve ekonomik grupların, kuruluşların ve kurumların faaliyetlerini gözlemlerler.
İşlevsel olarak, sosyologlar:
- Toplumsal değişimleri anlamak ve açıklamak,
- Sosyal sorunları analiz etmek,
- Toplumsal eşitsizlikleri belirlemek ve çözüm yolları önermek,
- Toplumsal kurumları ve yapıları inceleyerek insan davranışlarını yorumlamak,
- Sosyal politika oluşturucularına ve karar alıcılara rehberlik etmek gibi önemli görevleri üstlenir.
Sosyologlar tarafından en yaygın ve bilinen araştırma yöntemi anketlerdir. Bunlar farklı şekillerde (sözlü, yazılı veya diğer) yapılır, bilim insanlarının amacı çeşitli konulardır. Bu bakımdan sosyoloji farkedildiği gibi, hemen hemen hepsi kapsamlı bir bakış açısıyla ilgi çekicidir.
Sosyologların rolü nedir?
Geniş bir sosyal bilim olan sosyoloji, insan toplumlarının ve onların içinde var olan çok çeşitli grupların incelenmesidir. Sosyologlar toplumun hem büyük hem de küçük ölçeklerde nasıl geliştiğini ve işlediğini inceler.
Sosyologlar ayrıca röportaj, odak grubu, belge analizi, gözlem biçimlerini de kullanırlar. Bu uzmanlar kamuoyu araştırma merkezlerinde, danışmanlıklarda, devlet ve belediye kuruluşlarında, personel, derecelendirme, pazarlama ve reklam ajanslarında çalışırlar.
Dünya Sosyologlar Günü’nün kökeni, sosyologların dünya genelindeki toplumsal sorunları anlamak ve çözümlemek adına yaptıkları önemli çalışmaları kutlamak amacıyla oluşmuştur. Sosyologlar, toplumun yapısını, davranışlarını ve ilişkilerini inceleyerek, insanların toplumsal dünyasını anlamaya ve iyileştirmeye yönelik değerli bilgiler sunarlar.
2023 Dünya Sosyologlar Günü Ne Zaman?
Günümüzde Türkiye de dahil birçok ülke tarafından kutlanmaya başlayan Dünya Sosyologlar Günü, her yıl 14 Kasım tarihinde kutlanıyor.
- 2023 – 14 Kasım Salı
- 2024 – 14 Kasım Perşembe
- 2025 – 14 Kasım Cuma
- 2026 – 14 Kasım Cumartesi
Sosyolog Günü, Rus akademik sosyolojisinin doğduğu önde gelen Rus üniversitelerinin sosyoloji bölümlerinde 1994 yılından bu yana düzenli olarak kutlanmaktadır. Ayrıca bu gün, bu mesleğin temsilcileri tarafından, başarıları değerlendirebileceğiniz ve kutlayabileceğiniz konferanslar ve çeşitli ortak etkinlikler düzenlemek gelenekseldir.
Bilinen ilk Türk sosyolog kimdir?
Sosyolojiyi, bilimsel bir disiplin haline getiren Fransız sosyoloğu Emile Durkheim’ın görüşlerini zaman zaman aynen tercüme eden zaman zaman da Türkiye’nin koşullarına uyarlayarak yeniden yorumlayan bunun yanında özgün görüşleri de olan Ziya Gökalp, Türkiye’de sosyolojinin kurucusudur.
