18 Mart Çanakkale Zaferi 110. Yıl Dönümü | Anlam ve Önemi
Türk tarihinde önemli bir yere sahip 18 Mart Çanakkale Savaşı, Kısaca Çanakkale Cephesi ve savaşı tarihi, sebepleri ve sonuçları
Türk ve Dünya tarihinde önemli bir yere sahip 18 Mart Çanakkale Savaşı, Kısaca Çanakkale Cephesi ve savaşı tarihi, sebepleri ve sonuçları. Çanakkale Zaferi ne zaman, 2025 kaçıncı yıl dönümü? Çanakkale Zaferi önemi nedir? 2025 Çanakkale Zaferi’nin 110. yıl dönümü törenleri ve etkinlikleri
2025 yılı itibariyle bu yıl 110’uncu yıldönümünü kutlayacağımız 18 Mart Çanakkale Savaşı ve tarihi hakkında araştırma yapan başta öğrenciler olmak üzere tüm vatandaşların merak ettiği Çanakkale Savaşı tarihi ve tarafları, Çanakkale Zaferinin anlam ve önemi hakkında kısaca bilgileri yazımızda derledik .
Peki Çanakkale savaşı ne zaman oldu? Çanakkale zaferi nedir, ne zaman ve nasıl kazanıldı? Çanakkale Savaşı, Çanakkale cephesi nedir? Çanakkale Savaşı’nı bu kadar anlamlı ve önemli kılan nedir? Peki 18 Mart 1915’te ne oldu? 18 Mart tarihi anlam ve önemi nedir? Bu yıl 18 Mart Çanakkale Zaferi’nin kaçıncı yıldönümü? 18 Mart 2025 hangi güne denk geliyor? Çanakkale savaşının kahramanları kimlerdir?
18 Mart Çanakkale Savaşı
110. Yıldönümü Çanakkale Zaferi Kutlamaları için hazırlıklar başladı. Dünya harp tarihinde önemli yer tutan “Çanakkale geçilmez” destanının yazıldığı Gelibolu Yarımadası, eşsiz zaferin 110’uncu yıl dönümünde gerçekleştirilecek törenlere hazırlanıyor.
Türk tarihimizde yakın yüzyılın en büyük savaşlarından biri olan ve ortalama 300.000 kahraman askerimizi şehit verdiğimiz Çanakkale savaşlarının ve Çanakkale Deniz Harekatının bu yıl 110. Yıldönümünü 18 Mart 2025 Salı günü.
Çanakkale Savaşları, Türk tarihinde önemli bir yere sahiptir. Birçok kayıpların verildiği bu savaş yüzyılımızın en büyük, en kanlı savaşlarından biridir.
Çanakkale Savaşı Nedir?
I. Dünya Savaşı sırasında 1915–1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı İmparatorluğu ile İtilaf Devletleri arasında yapılan deniz ve kara muharebeleridir.
Çanakkale üzerinden İstanbul’u ele geçirmek isteyen İtilaf Devletleri, boğazların kontrolünü de elde tutmak istemiştir. Aynı zamanda 1 Ağustos 1914’ün ertesi günü Almanya ile ittifak anlaşması imzalayan Osmanlı İmparatorluğu, fiilen savaşa katılmıştır.
Savaşta ağır kayıplar veren Osmanlı İmparatorluğu, işgal girişimlerini bastıramayınca toprakların büyük bir bölümü zapt edilmiştir. Ancak Gelibolu cephesindeki Çanakkale Savaşı, Atatürk önderliğindeki Türk milletinin ve ordusunun büyük bir mücadele ile kazanılmıştır.
Çanakkale Cephesi, Osmanlı Devleti’nin I. Dünya Savaşı’nda mücadele ettiği en önemli cephedir.
18 Mart Ne zaman? Hangi güne denk geliyor?
2025 yılı olarak 18 Mart Salı gününe denk geliyor.
Anlam ve Önemi
Çanakkale Savaşları, Türk tarihinde önemli bir yere sahiptir. Birçok kayıpların verildiği bu savaş yüzyılımızın en büyük, en kanlı savaşlarından biridir.
Çanakkale Savaşı Tarafları
Çanakkale Savaşı, Birinci Dünya Savaşı sırasında 1915 – 1916 yılları arasında Gelibolu Yarımadası’nda Osmanlı Devleti ile İtilaf devletleri (İngiltere, Fransa ve Rusya) arasında yapılan savaştır
Çanakkale Savaşı’nda Türk ordularımızın başında Alman General Liman Von Sanders vardı.
Çanakkale Savaşı Tarihi
Birleşik Krallık ve Fransa gemilerinden oluşan bir donanma Boğaz’a geniş çaplı ilk saldırıları 1915 Şubat ayında başlatıldı. En güçlü saldırı ise 18 Mart 1915 günü uygulamaya konuldu. Ancak Birleşik Donanma ağır kayıplara uğradı ve deniz harekatından vazgeçilmek zorunda kalındı.
Deniz harekatıyla İstanbul’a ulaşılamayacağı anlaşılınca bir kara harekatıyla Çanakkale Boğazı’ndaki Osmanlı sahil topçu bataryalarını ele geçirmek planı gündeme getirilmiştir. Bu plan çerçevesinde hazırlanan İngiliz ve Fransız kuvvetleri 25 Nisan 1915 şafağında Gelibolu Yarımadası’nın güneyinde beş noktada karaya çıkarılmıştır. İngiliz ve Fransız çıkarma kuvvetleri her ne kadar Seddülbahir ve Arıburnu sahillerinde köprübaşları oluşturmayı başardılarsa da Osmanlı kuvvetlerinin inatçı savunmaları ve zaman zaman giriştikleri karşı taarruzlar sonucunda Gelibolu Yarımadası’nı işgalde başarılı olamadılar.
Bunun üzerine sahildeki kuvvetler takviye edilmek için Arıburnu’nun kuzeyinde Suvla Koyu’na 6 Ağustos 1915 tarihinde yeni kuvvetlerle bir üçüncü çıkarma yapılmıştır. Ancak 9 Ağustos’ta Kurmay Albay Mustafa Kemal’in Birinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen karşı taarruzunda İngiliz Komutanlığı ihtiyat tümenini ateş hattına sürerek sahilde tutunmayı ancak başarabilmiştir. Mustafa Kemal ertesi gün Kocaçimentepe – Conk Bayırı hattında yeni bir karşı taarruz gerçekleştirmişti, bu hattaki Anzak birliklerini de geri atmıştır. İngiliz ve Anzak kuvvetlerinin İkinci Anafartalar Muharebesi olarak bilinen genel taarruzları ise Osmanlı savunmasını aşamamıştır. Tüm bu gelişmelerin sonrasında İngiliz, Anzak ve Fransız kuvvetleri Gelibolu Yarımadasını 1915 yılı Aralık ayı içinde tahliye etmiştir.
Çanakkale’de İtilaf Devletlerinin cephe açma sebebi?
İtilaf Devletleri tarafından
- İstanbul ve Boğazları ele geçirerek Osmanlı Devleti’ni savaş dışı bırakmak
- Savaşı kısa süre içerisinde bitirmek
- Siyasi, ekonomik ve askeri krizde olan müttefikleri Rusya’ya yardım götürmek
- Balkan uluslarını da savaş içine çekmek
- İngiliz sömürge yollarının güvenliğini sağlamak
- Cephe sayısını azaltarak İtilaf Devletleri’nin yükünü hafifletmek gibi amaçlarla açılmıştır.
18 Mart 1915’te Nusret Mayın Gemisi’nin döşediği mayınlar ve topçuların çabaları ile Kumkale ve Seddülbahir’de zafer kazanılmıştır. Tümgeneral Cevat Çoban üstün başarısından dolayı 18 Mart Kahramanı ünvanı almıştır.
İtilaf Devletleri, Avustralya ve Yeni Zelandalı askerlerden oluşan Anzaklarında desteği ile 25 Nisan 1915’te Gelibolu Yarımadası’na asker çıkararak karadan saldırıya geçmiştir. Ancak burada da ünlü Türk topçusu Seyit Onbaşı destanlanmıştır.
Gelibolu Yarımadası’nda 19. Tümen Komutanı Yarbay Mustafa Kemal’in emrindeki kuvvetler Conkbayırı, Arıburnu, Kireçtepe ve Anafartalar cephelerinde büyük zaferler kazanmıştır. Bu zaferler İstanbul’un işgalini önlemiştir.
Ordugâhı kurduğu yere “Kemal Yeri” adı verilen Mustafa Kemal Conkbayırı’nda emrindeki 57. Piyade Alayına: “Ben size taarruz emretmiyorum, ölmeyi emrediyorum. Biz ölünceye kadar geçecek zaman zarfında yerimize başka kuvvetler ve kumandanlar geçecektir.” emrini vermiş ve bir anlamda savaşın kaderini belirlemiştir.
Çanakkale Savaşları Sonuçları
Ekonomik yönden yardım alamayan Rusya’da 1917 Bolşevik İhtilali çıkmış ve Çarlık rejimi yıkılarak yerine Sovyet Rusya kurulmuştur.
Osmanlı Devleti’nin ömrü ve I. Dünya Savaşı’nın süresi uzamıştır.
İstanbul ve Boğazların işgali engellenmiştir.
Bulgaristan İttifak Devletleri’nin yanında savaşa dâhil olmuş, böylece Almanya ile Osmanlı Devleti arasında kara bağlantısı sağlanmıştır.
Eğitimli pek çok insan şehit düşmüş, eğitimli insan açığı ortaya çıkmıştır.
Mustafa Kemal’e “Albay” Rütbesi verilmiş ve bir lider olarak dünyaca tanınmıştır.
Mustafa Kemal’in Kurtuluş Savaşı’nın lideri olmasında etkili olmuştur.
Çanakkale Savaşı ve Akılda Kalanlar
– Çanakkale Savaşı’nda Türk ordularımızın başında Alman General Liman Von Sanders vardı.
– Alman General Limon von Sanders’in ifadesiyle düşman filosunun boğaza en büyük saldırısı 18 Mart günü yapıldı.
– Anafarta çevresinde toplanan bütün birliklerin komutasını henüz genç bir subay olan Albay Mustafa Kemal Bey’e verildi.
– Mustafa Kemal, Çanakkale Savaşı sırasında gösterdiği üstün başarılarından dolayı 1 Haziran‘da albay rütbesine terfi etmiştir.
– Çanakkale zaferinin İngiltere’deki yansıması olarak Birleşik Krallık Donanma Bakanı Winston Churchill istifa etti.
– Çanakkale Savaşı’nın kaybedilmesi, vatanın kaybedilmesi anlamıyla denk geliyordu. Bu nedenle Çanakkale’deki direniş, Osmanlı Devletinin son bir parlaması, son zaferiydi.
Çanakkale Zaferi’nin 110. yıl dönümü törenleri
Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 110. yıl dönümü Gelibolu Yarımadası’nda törenlerle kutlanacak.
Çanakkale Valiliği ile Kültür ve Turizm Bakanlığı Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanlığı koordinesinde gerçekleştirilecek törenlerin ilki sabah Cumhuriyet Meydanı’nda Atatürk Anıtı’na çelenk bırakılmasıyla başlayacak.
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından 16 Şubat 1994’te Çanakkale’ye verilen ve Çanakkale Valiliği’nde özel mahfazası içinde korunan, üzerinde “Çanakkale Geçilmez” yazılı altın madalya Türk bayrağına toka edilip göndere çekilecek.
2022’de 1915 Çanakkale Köprüsü, yarın Gelibolu Yarımadası’ndaki 18 Mart Şehitleri Anma Günü ve Çanakkale Deniz Zaferi’nin 107. yıl dönümü törenlerinin ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılmıştı.
18 Mart Çanakkale Zaferi hakkında ilginç bilgiler
18 Mart Çanakkale Zaferi, Türk milletinin bağımsızlık ve vatanseverlik ruhunun zirve yaptığı bir destandır. İşte bu tarihi zafer hakkında ilginç ve dikkat çekici bilgiler:
- Zaferin Tarihçesi
Çanakkale Deniz Zaferi, 18 Mart 1915’te Osmanlı’nın denizden savunmada kazandığı büyük bir başarıdır. İtilaf Devletleri (Birleşik Krallık ve Fransa), Çanakkale Boğazı’nı geçerek Osmanlı İmparatorluğu’nun başkenti İstanbul’u ele geçirmek istemiştir.
- Kilitbahir Kalesi ve Nusret Mayın Gemisi
Nusret Mayın Gemisi, zaferin dönüm noktalarından biridir. Gemi, 7-8 Mart gecesi Çanakkale Boğazı’na döşediği 26 mayın ile düşman gemilerinin hareketini tamamen bozmuştur.
Kilitbahir Kalesi, “kalbin kilidi” anlamına gelir. Çanakkale Boğazı’nın savunmasında stratejik öneme sahiptir.
- Düşmanın Teknolojik Üstünlüğü
İngiltere ve Fransa donanması, o dönem dünyanın en güçlü gemilerini Çanakkale’ye getirmiştir. Ancak Osmanlı askerleri, cesaret ve zekâlarıyla bu üstünlüğü boşa çıkarmıştır.
- Mehmetçik’in Fedakarlığı
Çanakkale Zaferi’nde Türk askerinin cesareti ve fedakârlığı dillere destan olmuştur. Yaralı bir düşman askerine yardım eden Mehmetçik hikayesi bu destanın insani yüzünü ortaya koyar.
- Müttefiklerin Büyük Kaybı
Savaşta İtilaf Devletleri büyük kayıplar vermiştir. Özellikle 18 Mart günü, İngilizlerin “HMS Ocean” ve “HMS Irresistible” ile Fransızların “Bouvet” zırhlısı mayınlara çarparak batmıştır.
- Yazılı Edebiyatta ve Hatıralarda Çanakkale
Mustafa Kemal Atatürk’ün “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum” sözü, savaşın ruhunu en iyi özetleyen cümlelerden biridir.
Çanakkale şiirleri ve hikayeleri, bu büyük zaferin anlamını edebi açıdan da yaşatır. Örneğin, Mehmet Akif Ersoy’un “Çanakkale Şehitlerine” adlı şiiri bunlardan biridir.
- Çanakkale Boğazı ve Doğa Şartları
Çanakkale Savaşları sadece düşmanla değil, aynı zamanda ağır doğa şartlarıyla da gerçekleşmiştir. Askerler açlık, susuzluk, aşırı sıcak ve soğuk gibi birçok zorlukla mücadele etmiştir.
- Birlikte Mücadele
Osmanlı İmparatorluğu’ndaki tüm milletlerden insanlar (Türkler, Kürtler, Araplar, Boşnaklar ve diğer milletler) birlikte savaşmıştır. Bu zafer, Osmanlı toplumunun birlik ve beraberliğini göstermektedir.
- Zaferin Dünyaya Etkisi
Çanakkale’deki başarısızlık, İtilaf Devletleri’ni önemli ölçüde durdurmuş ve savaşı uzatmıştır. Ayrıca bu zafer, birçok mazlum millet için bağımsızlık mücadelesine ilham kaynağı olmuştur.
- Anma Etkinlikleri
Her yıl 18 Mart günü, Türkiye genelinde ve özellikle Çanakkale’de zaferin ve şehitlerin anısına törenler düzenlenir. Gelibolu Yarımadası, bugün barışın ve fedakârlığın bir sembolüdür.
Çanakkale Zaferi, sadece askeri bir başarı değil, aynı zamanda inancın, cesaretin ve vatan sevgisinin mükemmel bir örneğidir.
- Çanakkale Kahramanı Koca Seyit Kimdir?
- 18 Mart Çanakkale Zaferi Şiirleri ve Sözleri
- 18 Mart Tarihte Bugün
