2024 Şaban ayı ne zaman başlayacak, kaç gün sürecek? Şaban ayının önemi ve anlamı nedir? Şaban ayı neler yapılmalıdır? Üç ayların ikincisi olan, içerisinde Berat Kandili barındıran Şaban ayı önemi ve fazileti
Mübarek üç aylardan Recep ayından sonra Şaban ayına sayılı günler kaldı. Peki 2024 Şaban ayının ilk günü ne zaman? Şaban ayı önemi ve fazileti nedir? Hicri takvimin 8. ayı olan Şaban Ayı ne zaman başlıyor ve kaç gün sürecek, ne zaman bitiyor? Recep ayı ne zaman bitecek? Bugün şaban ayının kaçıncı günü? Şaban ayında tutulan oruç ve önemi
Şaban Ayı Anlamı
Şaban ne demek, ne anlama geliyor?
Şaban ayı, Hicrî takvime göre yılın sekizinci ayıdır. Şaban, kelime anlamı olarak sözlükte “dağılmak, gruplara ayrılmak” anlamına gelen şa‘b kökünden türeyen bir kelimedir.
Receb ayından sonra, Ramazan ayından önce gelen Şaban ayı İslâm dininde mübarek ve faziletli olarak bilinen Üç Aylar‘ın ikincisidir.
Şaban özel ve bereketli bir aydır. Amellerimizin Allah’a yükseltildiği, Peygamberimiz (sav)’e olan sevgimizin arttığı ve mübarek Ramazan ayına hazırlanmamız gereken bir dönemdir.
2024 Şaban Ayı ne zaman?
Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından açıklanan 2024 dini günler takvimine göre Şaban ayı başlangıcı bu yıl 11 Şubat 2024 Pazar gününe denk geliyor. Şaban ayı son günü ise 10 Mart 2024 Pazar gününe denk gelmektedir.
Şaban Ayı kaç gün sürecek?
Hicri aylardan sekizincisi olan Şaban ayı bu yıl 29 gün çekiyor. Kameri aylardan Şaban ayının bitmesiyle birlikte 11 Mart 2024 Cuma günü Ramazan ayına girmiş olacağız.
- 1 Şaban 1445 / 11 Şubat 2024 Pazar
- Berat Kandili: 14 Şaban 1445 / 24 Şubat 2024 Pazartesi
- 29 Şaban 1444 / 10 Mart 2024 Pazar
Peygamberimizden Üç Aylar Duası
Mübarek üç aylar girdiği zaman Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle dua ederdi;
Enes b. Malik (r.a.)’dan rivayet edilmiştir.
اَللّهُمَّ بَارِكْ لَنَا فيِ رَجَبٍ وَ شَعْبَانَ وَ بَلِّغْنَا رَمَضَان
“Allahümme barik lenâ fi Recebin ve Şaban. Ve belliğnâ Ramazân.”
“Allahım! Recep ve Şaban’ı bize mübarek kıl ve bizi Ramazan’a ulaştır.” (Ahmed b. Hanbel, Müsned, 1/259)
Şaban Ayının Önemi ve Fazileti
Peygamber Efendimiz (s.a.v) diğer aylara göre bu ayda daha çok ibadet ederdi. Şaban ayı hakkında söylediği;
- “Şaban benim ayımdır.”
- “Şaban günahları temizleyendir”
buyurmuş, bu ayın önemini ve kadrini ifade etmiştir.
Peygamber Efendimiz (s.a.v) Şaban ayına dair gösterdiği önem ve hürmetin bir sebebi de bu ayın sonunda gelecek olan mübarek Ramazan ayı olmasından dolayıdır.
Şaban ayının diğer bir önemi ve özelliği ise mübarek Berat Gecesi de Şaban ayı içindedir. Şaban ayının 15. gecesi Berat Gecesidir. 14 Şaban 1445 Cumartesi gecesi (24 Şubat 2024 Cumartesi) Berat kandili idrak edilecek.
Şaban, amellerin Allah’a yükseltildiği aydır.
Amellerimiz meleklerimiz tarafından sürekli olarak yazılmaktadır ve Allah zaten yaptıklarımızdan ve söylediklerimizden haberdardır. Ancak Peygamber Efendimiz (sav), amellerimizin Allah’a havale edileceği belirli zamanları bize amellerimizin hesabını vermemizi ve ibadetimize odaklanmamızı hatırlatmak için şöyle bildirmiştir:
Rasûlullah (s.a.v.) şöyle buyurmuştur: “Melekler, gece ve gündüz aranızda sırayla bulunurlar, sabah ve ikindi namazlarında toplanırlar. (Meleklerden) içinizde geceleyenler, sonra yükselirler ve Rableri onlara, onlar hakkında en iyi bilgi sahibi olduğu halde, “Kullarımı nasıl bıraktınız?” diye sorar. “Onlar namaz kılarken yanlarından ayrıldık, onlar namaz kılarken yanlarına geldik”. (Muslim)
Amellerimiz Allah’a günlük olarak sabah ve ikindiden sonra, haftalık olarak pazartesi ve perşembe günleri ve yıllık olarak Şaban’da gösterilir.
Ramazana Hazırlık Ayı
Peygamber Efendimiz (sav) sevap kazanmak için bu ayda daha çok oruç tutardı. Bu, Şaban ayındaki amellerimize daha fazla dikkat etmemiz ve ibadetlerimizi azami seviyeye çıkarmamız için bize bir hatırlatmadır.
Oruç tutmanın yanı sıra, Şaban’da Ramazan’a hazırlanmanın birçok yolu vardır.
- Kısa ve basit bir Kur’an okuma programı (veya yapabileceğinizi düşündüğünüz bir ezberleme programı) hazırlayıp buna bağlı kalarak ibadetlere devam edebilirsiniz.
- Evsiz / muhtaç birine destek olmak
- Bir süredir görmediğiniz aile üyeleriyle, özellikle yaşlılarla zaman geçirmek, Sıla-i Rahim yapmak.
- Kötü bir alışkanlığı bırakmayı taahhüt etmek ve Allah’tan bağışlanma, mağfiret dilemek.
- Kaza namazı, nafile namazlar ve Teheccüd namazı için bir program yapmak. Bu, Ramazan’da geceleri namaz kılmanızı kolaylaştıracaktır.
Şaban Ayı ve Oruç
Hadis-i şeriflerden anlaşılacağı üzere Rasul-i Ekrem (sallallahu aleyhi ve sellem) Efendimiz bu ayda ibadetlerini sıklaştırır ve bu ayı oruçlu geçirirdi.
Bu hususta (Şaban ayı hakkında) yine Peygamber Efendimiz bir hadis-i şerifte şöyle buyurmuştur
Peygamberimiz (sav), Hz. Üsame bin Zeyd’in sorusu üzeirine Şaban ayı orucunu şöyle açıklar;
Hz. Üsame:
“Yâ Rasulallah, Şaban ayında tuttuğunuz kadar hiçbir ayda oruç tuttuğunuzu görmedim.”
Bunun üzerine Peygamber (s.a.v) şöyle buyururlar:
“Bu Receb ve Ramazan ayları arasında öyle faziletli bir aydır ki, insanların çoğu bundan gafildir. Bu öyle bir aydır ki, ameller, Âlemlerin Rabbine bu ayda yükseltilir. Bu nedenle Ben de oruçlu iken amellerimin yükseltilmesini severim.” (Nesai, Savm, 70.)
Neden Şaban’da 3 gün oruç tutuyoruz?
Şaban ayında oruç tutmak, Allah’a hamd ve istiğfar edenlere müstehabdır. Bu ayda Müslümanlar, besleyici yiyecekler yiyerek ve uzun saatler boyunca dua ederek Ramazan’ın uzun süren orucuna hazırlanırlar.
Şaban, kutsal Receb ayı ile kutsal Ramazan ayı arasında bir köprü görevi görür. Âlimler Receb’in ekin, Şaban’ın yetişme ve Ramazan’ın hasat ayı olduğunu söylerler. Bu nedenle sevap ve sadaka Receb’de planlanmalı ve Şaban’da yapılmalıdır. Ramazan ayında her türlü amelin bereketi görülür.
Şaban Ayı ile ilgili hadis-i şerifler
Âişe radıyallahu anhâ rivayet edildiğine göre;
Peygamber (sallallahu aleyhi ve sellem) hiç bir ayda, Şâban ayında tuttuğu oruçtan daha fazla oruç tutmazdı. Şâban ayının tamamını oruçlu geçirirdi. (Müslim, Sıyâm 176; İbni Mâce, Sıyâm 30)
Başka bir rivayette ise, “Pek az bir kısmı hariç, şâban ayını baştan sona oruçlu geçirirdi” denilmektedir. Buhârî, Savm 52; Müslim, Sıyâm 177. Ayrıca bk. İbni Mâce, Sıyâm 30
Ebu Hüreyre rivayetiyle Peygamber Efendimiz (s.a.v) şöyle buyurmuştur:
“Receb şehrullahdır. Şa’ban benim, Ramazan da ümmetimin ayıdır.”
Başka bir rivayette; Peygamber (sav) Efendimiz;
“Şaban benim ayımdır.” Ayrıca “Şaban günahları temizleyendir” buyurmuş, Şaban ayını yüceltmiş, bu ayın önemini ve faziletini bildirmiştir. (Keşfu’l-Hafa,2 / 9.)
“Şu beş gecede yapılan dualar kabul edilir, geri çevrilmez. Regaip Gecesi, Şaban ayının on beşinci gecesi, Cuma geceleri, Ramazan Bayramı gecesi ve Kurban Bayramı gecesi” (İbn-i Asâkir; Muhtar’ul- Ehadis. H.568).
Şaban Ayında meydana gelen önemli olaylar
İslâm ve Müslümanlık tarihinde Şaban ayında yaşanan önemli hadiseler arasında
- Ramazan orucu, hicretin ikinci yılında Şaban ayında farz kılınmıştır.
- Hz. Peygamber’in Hz. Hafsa ile evlenmesi
- Hz Peygamberimizin torunu Hz. Hüseyin’in doğumu
- Benî Mustaliķ (Müreysî‘) Gazvesi
Şakk-ı Kamer Mucizesi (Ayın bölünmesi)
Şakk-ul Kamer, ayın yarılması hadisesi de Şaban ayı içinde meydana gelmiştir.
Enes bin Malik (ra) anlatıyor: Mekkeliler Allah Resulü’nden (sav) kendilerine bir mucize göstermesini istediler. O da onlara ayı ikiye böldü ve aralarında Hira dağını [Nur Dağı’nı] gördüler. (Buhari)
Şaban’da meydana gelen bu inanılmaz mucize, Kuran’da “Kıyamet yaklaştı, ay (ikiye) yarıldı” şeklinde haber verilir. [Kuran-ı Kerim, Kamer suresi 54:1]
Kıblenin Değiştirilmesi
İslam’da milyonlarca Müslümanın yöneldiği Kıblenin Beyt-ül makdis’den Kâbeye çevrilmesi; hicretin ikinci yılında Şaban ayı ortalarında vuku bulmuştur.
Müslümanların ilk kıblesi Mescid-i Aksa-i Mübarek idi. Ancak Peygamber (sav) Medine’de bulunduğu sırada şu âyet-i kerîme nazil oldu:
“(Ey Peygamber), yüzünün göğe doğru çevrildiğini muhakkak gördük ve seni, hoşnut olacağın bir kıbleye çevireceğiz.” Öyleyse yüzünü Mescid-i Haram’a çevir…” (Kuran-ı Kerim, Bakara Suresi 144. Ayet)
SubhanAllah, Resulullah (sav) namaz kılarken Allah’ın ilk Evi’ne (cc) yönelmeyi diledi, ama Medine’de yaşarken hem Kâbe’ye hem de Mescid-i Aksa’ya yönelmek mümkün değildi. Bunun üzerine Allah onun ve ümmetinin kıblesini değiştirdi.
Berat Kandili Ne Zaman?
Şaban ayının 15. gecesi (14 Şaban 1445) Berat Kandili, 24 Şubat 2024 Pazartesi gecesi idrak edilecek.
2024 Kandil Günleri Listesi
Diyanet Takvimine göre bu yıl ki Kandil gecelerinin tarihleri
- Regaip Kandili – 11 Ocak 2024 Perşembe
- Miraç Kandili – 6 Şubat 2024 Salı
- Berat Kandili – 24 Şubat 2024 Cumartesi
- Kadir Gecesi – 5 Nisan 2024 Cuma
- Mevlid Kandili – 14 Eylül 2024 Cumartesi
İslam Dinine göre Hicri Aylar Şunlardır;
- Ay : Muharrem ayı
- Ay : Safer ayı
- Ay : Rebîulevvel ayı
- Ay : Rebîulâhir ayı
- Ay : Cemâziyelevvel ayı
- Ay : Cemâziyelâhir ayı
- Ay : Recep ayı
- Ay : Şaban ayı
- Ay : Ramazan ayı
- Ay : Şevval ayı
- Ay : Zilkâde ayı
- Ay : Zilhicce ayı
İlgili Diğer Konular
- Berat Kandili Ne Zaman?
- Ramazan 2024 ve Oruç Başlangıcı
- Ramazan Bayramı Ne Zaman?
- 2024 Diyanet Üç Aylar Takvimi
- Diyanet Takvimi 2024 Dini Günler ve Aylar
